Ik ga aanstaand weekend een jour houden en heeft de familie opgetrommeld om te komen. Zo heurt dat natuurlijk niet. Een jour is namelijk de vaste ontvangdag van een dame op stand. Rond 1900 was het zeer modern om als dame van stand een vaste dag met vast uur (meestal tussen drie en zes uur) te hebben waarop je kennissen en gelijken ontving. Op de andere dagen kwam de dame dan op jours van andere dames.

Vandaag de jour volgens Egbertina de Wijs-Van der Mandele. In haar boek Het wetboek van Mevrouw Etiquette (ca.1900) besteedt ze een heel hoofdstuk aan de jour, of ontvangdag zoals ze het liever wil noemen.
De ontvangkamer moet er gezellig uitzien. De kamer is versierd met bloemen in vazen, lampen met grote kappen die aangestoken zijn. Er wordt geurige thee met allerlei fijn gebak en toast geserveerd. De Wijs-Van der Mandele schrijft dat “weelde in al deze dingen wordt hoe langer hoe grooter; het is als een wedstrijd, waarin de eene de andere tracht te overbluffen met het ronddienen van verfijne lekkernijen.”

Natuurlijk kunnen er ook eenvoudige jours gegeven worden, die volgens de schrijfster van het boek mogelijk veel gezelliger en prettig zijn om dat ze voor de gastvrouw en niet voor de exquise thee en delicieuse koekjes komen.

Ook voor de kleding zijn er regels: “bij schotels vol lekkernijen en ‘first rate afternoon tea’ hoort natuurlijk een ‘ravissant’ toilet.” De bezoekers dienen dus keurig gekleed te gaan, de gastvrouw mag een gekleurd toilet dragen, welke de regels voor het middagkostuum niet mogen overschrijden.

Zo’n jour is een heel werk voor de gastvrouw, zij moet de gasten ontvangen, afscheid nemen, zorgen dat iedereen thee en verversingen krijgt en ze moet met iedereen praten. De gastvrouw moet eveneens verantwoordelijk nemen in het discour. Er mag niet worden geroddeld, kwaad worden gesproken en te ernstige kritiek worden geuit.

Mevrouw Etiquette is niet erg enthousiast over de jour:
“Is het wonder, dat men de ontvangdagen niet meer gezellig vindt, dat men ze beschouwt als behoorende tto de lasten der samenleving, en is het te verwonderen dat er mesnchen zijn, die de ontvangdagen afschaffen, omdat ze niet meer beantwoorden aan het eigenlijke doel, waartoe ze in het leven geroepen waren: het helpen bijdragen tot het bevorderen van het intiem bezoek.
In plaats van meer intiem zijn deze verplichte ‘jours’ nog officieeler geworden dan de gewone visites vroeger waren.”

Mijn jour zal mogelijk aan tafel gehouden worden, in verband met een klein familielid van bijna 2 jaar oud (grote vraag: neem je een kind mee naar een jour?). Niet alleen vanwege de dreumes zal er thee aan tafel gedronken worden, ook vanwege het gebruik van het familie servies uit 1850. Dit porseleinen Meissen-theeservies zal speciaal de kast verlaten om weer sinds jaaaaaren gebruikt te worden. Een andere belangrijke vraag is, welke fijn gebak en toast zal ik aan de familie serveren?
 

Morgen deel 2 van de jour, dan komt Johanna van Woude aan het woord die in 1898 het etiquette boek Vormen. Handboek voor dames schreef.